Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

Περισσότεροι φόροι για ελεύθερους επαγγελματίες και εμποροβιοτέχν

Της Μαρίας Βουργάνα
Αυξημένους φόρους εισοδήματος θα κληθούν να πληρώσουν φέτος στην εφορία χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες με την εφαρμογή του νέου συστήματος των τεκμηρίων διαβίωσης αλλά και τη νέα αυστηρότερη διαδικασία «αυτοελέγχου» για την περαίωση των φορολογικών εκκρεμοτήτων και την απαλλαγή από τον τακτικό φορολογικό έλεγχο.

Ειδικότερα οι επιτηδευματίες κατά τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων θα βρεθούν αντιμέτωποι με:
Το νέο σύστημα των τεκμηρίων διαβίωσης «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» με την εφαρμογή του οποίου το οικονομικό επιτελείο φιλοδοξεί ότι θα εισπράξει φέτος 700 εκατ. ευρώ «συλλαμβάνοντας» περιπτώσεις προκλητικής φοροδιαφυγής από έχοντες και κατέχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία που ταυτόχρονα δηλώνουν στην εφορία χαμηλά εισοδήματα. Το νέο σύστημα υποχρεώνει τους επαγγελματίες να εμφανίζουν στην εφορία, αν όχι τα πραγματικά, τουλάχιστον υψηλότερα εισοδήματα με αυτά που δήλωναν τα τελευταία χρόνια. Στην αντίθετη περίπτωση, θα πιαστούν στην απόχη των τεκμηρίων και θα φορολογηθούν με βάση τα τεκμαρτά εισοδήματά τους. Με βάση τις νέες ρυθμίσεις, όλοι οι μικρομεσαίοι επιτηδευματίες, ακόμη και όσοι κατά τη διάρκεια του 2010 είχαν ζημιές και όχι κέρδη από την άσκηση των δραστηριοτήτων τους θα υποχρεωθούν να δηλώσουν υψηλά καθαρά εισοδήματα στα οποία θα αντιστοιχούν αυξημένοι φόροι. Τεκμήρια διαβίωσης αποτελούν κατοικίες (ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες), αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, αεροσκάφη.
Αθροισμα 
Για τον προσδιορισμό του συνολικού τεκμαρτού εισοδήματος κάθε φορολογουμένου, η Εφορία θα αθροίσει όλα τα ποσά «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» που τον βαρύνουν και στο άθροισμα που θα προκύψει θα προσθέσει και τις δαπάνες που αυτός πραγματοποίησε το 2010 για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων, αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής κ.λπ.) και την αποπληρωμή πάσης φύσεως δανείων, τα ποσά που έδωσε για δωρεές και γονικές παροχές, καθώς και τα έξοδα για τη χορήγηση δανείων προς άλλα φυσικά πρόσωπα ή επιχειρήσεις. Το άθροισμα των «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» και των «τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων», θα προσδιορίσει, για κάθε φορολογούμενο, το ελάχιστο όριο του τεκμαρτού ετησίου εισοδήματος που πρέπει να υπαχθεί σε φόρο.
Αν το εισόδημα που θα δηλώσει ο φορολογούμενος είναι μικρότερο από το τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα που θα προσδιοριστεί αθροιστικά από τις «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» και τα «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων», τότε ως φορολογητέο εισόδημα θα ληφθεί επί του τεκμαρτού εισοδήματος, εκτός εάν η πρόσθετη διαφορά μεταξύ δηλωθέντος και τεκμαρτού εισοδήματος καλυφθεί με εισοδήματα παλαιότερων ετών ή με άλλους νόμιμους τρόπους (εισοδήματα αυτοτελώς φορολογηθέντα ή απαλλαχθέντα από το φόρο, υπεραξίες από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων κ.λπ.).
Το νέο πολύ πιο αυστηρό σύστημα «αυτοελέγχου» ή «αυτοπεραίωσης», που προβλέπεται να ισχύσει φέτος για πρώτη φορά, θα υποχρεώσει τους περισσότερους μικρομεσαίους επιτηδευματίες να καταβάλουν αυξημένους φόρους σε σύγκριση με αυτούς που αναλογούν στα δηλούμενα καθαρά κέρδη τους ή να καταβάλουν φόρους ακόμη κι όταν έχουν δηλώσει ζημίες, για να απαλλαγούν από τον τακτικό έλεγχο της εφορίας. Με το σύστημα αυτό, οι εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 300.000 ευρώ, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 150.000 ευρώ και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσιες ακαθάριστες αμοιβές μέχρι 150.000 ευρώ θα κληθούν να επαναπροσδιορίσουν τα ακαθάριστα έσοδα του έτους 2010 με βάση τις δαπάνες που πραγματοποίησαν, δηλαδή θα υποχρεωθούν να δηλώσουν τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα. Εφόσον τα τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα που θα προσδιοριστούν με το νέο σύστημα είναι υψηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα τηρούμενα βιβλία, οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα υποχρεωθούν να πληρώσουν επιπλέον ΦΠΑ. Παράλληλα, τα καθαρά εισοδήματά τους θα επαναπροσδιοριστούν σε επίπεδα υψηλότερα από τα δηλωθέντα, καθώς θα υπολογιστούν εκ νέου με βάση τα -υψηλότερα των δηλωθέντων- τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα.
Συνεπώς, θα κληθούν να πληρώσουν και επιπλέον φόρο εισοδήματος. Καταβάλλοντας επιπλέον ποσά ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος θα μπορέσουν να περαιώσουν αυτόματα τις ανέλεγκτες χρήσεις τους και να απαλλαγούν από τον τακτικό φορολογικό έλεγχο. Στην ουσία, κάθε επιχείρηση ή ελεύθερος επαγγελματίας που θα υπαχθεί στη νέα διαδικασία του «αυτοελέγχου», εάν έχει συμπεριλάβει στα τηρηθέντα βιβλία πολύ μεγάλα ποσά δαπανών που υπερβαίνουν ή προσεγγίζουν το ύψος των δηλωθέντων ακαθαρίστων εσόδων θα πρέπει να δηλώσει τεκμαρτά ακαθάριστα έσοδα και τεκμαρτά καθαρά κέρδη σημαντικά υψηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα βιβλία που τήρησε και να πληρώσει επιπλέον ποσά ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος.
"Η" 8/3